Η ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΛΑΖΑΡΩΝ

Με την ονομασία «Βουλή των Λαζάρων» φέρεται σκωπτικά στη νεότερη ελληνική ιστορία το Σώμα της Βουλής των Ελλήνων που σχηματίσθηκε παράτυπα τον Ιούλιο του 1917 με διάταγμα που προώθησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, με το οποίο επανέφερε, «νεκρανάστησε» όπως έλεγαν τότε, προηγούμενη Βουλή, του 1915, που είχε ήδη παύσει να υφίσταται. Συσχετιζόμενη η πράξη αυτή με την ευαγγελική περικοπή περί της νεκρανάστασης του Λαζάρου, έλαβε το όνομα «Βουλή των Λαζάρων».

Προέκυψε από μια συνταγματικά αμφιλεγόμενη πρωτοβουλία του Ελευθέριου Βενιζέλου και ήταν απότοκος των δραματικών γεγονότων του Διχασμού της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα.

Όταν κάτω από την πίεση των τραγικών γεγονότων του Διχασμού ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από το θρόνο και κατ απαίτηση της Αντάντ – δηλαδή τη συμμαχία μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας, αφού προηγουμένως η τελευταία είχε παραβιάσει την κυριαρχία της Ελλάδας, καθιστώντας την προτεκτοράτο, θέτοντας ακόμα και Αρμοστή και έχοντας κατασχέσει τον ελληνικό στόλο, Βασιλιάς ορκίσθηκε ο νεώτερος γιος του Αλέξανδρος στις 19 Μαΐου 1917.

Ο Βενιζέλος, που είχε ιδρύσει αυτό που έμεινε στην ιστορία ως  «κράτος» της Θεσσαλονίκης, φθάνει στην Αθήνα στις 7 Ιουνίου, δια του γαλλικού θωρηκτού «Προβάνς» (Προβηγκία). Έξι ημέρες μετά σχηματίζει κυβέρνηση της οποίας και ανέλαβε επικεφαλής.

Δυο μέρες αργότερα, η Ελλάδα κηρύσσει τον πόλεμο κατά της Γερμανίας, όπως ήδη είχε αποφασίσει ο Βενιζέλος από το Νοέμβριο του 1916.

Ο Βενιζέλος επιθυμούσε εκλογές για την ανάδειξη Αναθεωρητικής Βουλής, όμως η εμπλοκή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το καθιστούσε εξαιρετικά δυσχερές. Από την άλλη όμως πλευρά, ο ίδιος, αντιλαμβάνονταν, ότι δεν μπορούσε να κυβερνήσει σε συνεργασία με τη σαφώς αντιβενιζελική Βουλή, η οποία είχε αναδειχθεί στις εκλογές του 1915. Έτσι κατέφυγε σε μια λύση συνταγματικά αμφιλεγόμενη.

Με Βασιλικό Διάταγμα της 29ης Ιουνίου 1917, ανακλήθηκε το προγενέστερο Βασιλικό Διάταγμα 29ης Οκτωβρίου 1915 – περί διαλύσεως της προηγούμενης Βουλής και προκηρύξεως νέων εκλογών– θεωρώντας, ότι αυτό το Διάταγμα εκδόθηκε παρά το Σύνταγμα.

Ταυτόχρονα καλούσε στις 12 Ιουλίου 1917, σε δεύτερη τακτική σύνοδο την … αναστηθείσα πλέον Βουλή του 1915.

Η Βουλή των Λαζάρων – όπως αποκλήθηκε – συμπλήρωσε τετραετία στις 31 Μαΐου 1919, αλλά τελικά η θητεία της παρατάθηκε με τέσσερα διαδοχικά Αναγκαστικά Διατάγματα έως τις 20 Σεπτεμβρίου 1920, οπότε και διαλύθηκε ενόψει των εκλογών της 1ης Νοεμβρίου του ίδιου έτους, οι οποίες ως γνωστό, αποδείχτηκαν μοιραίες για τον Ελευθέριο Βενιζέλο.

Αυτή λοιπόν η Βουλή, έμεινε στην Ιστορία ως Βουλή των Λαζάρων.

Παρά την συνταγματικά ασυνήθιστη «νεκρανάστασή» της, πρόσφερε σημαντικό νομοθετικό έργο υπό την προεδρία του Θεμιστοκλή Σοφούλη, ο οποίος εξελέγη πρόεδρος με 180 ψήφους επί συνόλου 194 ψηφισάντων. Να επισημάνουμε εδώ ότι την εποχή εκείνη το σύνολο των βουλευτών ήταν 200.

Ένα από τα μεγάλα νομοθετήματα που ψήφισε ήταν και η απαλλοτρίωση των τσιφλικιών της Θεσσαλίας και η ουσιαστική απελευθέρωση των κολίγων.

Όμοια περίπτωση επαναφοράς προηγούμενης βουλής ούτε είχε προηγηθεί, ούτε επαναλήφθηκε στην ελληνική πολιτική ιστορία.

Γράφει ο Τάκης Κάμπρας

Σχετικές δημοσιεύσεις

Μία άποψη για το “Η ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΛΑΖΑΡΩΝ”

Αφήστε ένα σχόλιο